A Chetchhiatna Nuihzatthlak Volume 1
Table of Content – A Chhunga Thupuite
1. Ka Back Lut
2. Kan Thlenin Pitar
3. Thih Chhan
4. Ka Bialnu Rangkachak Ka Pe
5. Judo
6. Min Hnek
7. Zak Ve Tho
8. Kawhtebel
9. Ha Kuh Pawi Sawi
10. Meizial Zuk Ruk Lai
11. Tantu Ka Ni Ve
12. Super Glue
13. Thisuk Hriat Sual!!!
14. Thlenin Putar Nen
15. Sipar Lak Runpui
16. Sakramen
17. Nula Kan Rim Ve
18. Ka Sazu Ka Tlanbopui
19. Mumang Vang Vek
20. Ka Khum Ke Vuanin
21. Nilai Zan
KA BACK LUT
Tum khat chu kan khaw thenawmah football khelin kan kal chhuak a, ka thlenna pa hi mi tawng mawh ve tak a ni a, ka inthlahrung thei khawp mai…chu a chhapah ka kua a thalo bawk nen an kawmthlang lama mizo pa ekin dik tak mai chu ka thleng hman lo lek lek fo mai a…an ek in lah chu te tak te, a chhung a luh tawh chuan inher leh chet vel harsa em em hi a ni lehnghal a.
Zanriah kan ei kham chuan ka pum a rawn ri rawk rawk a, hmanhmawh baklengin an kawmthlang lamah chuan ka ar zeng kal thla awt awt a…ekin ka thlen chuan ka luh hma hauhin ka mawng ka hlim sa a, chutah kan back lut mai chuh!!!! Ka thlenin pa in ka mawngtam pahnihah a kutin min lo nam a, a theihpatawpin min nam chhuah tumin a tang a, kei lah ka cheh takngial dawnin ka hria a ka tang ve hle bawk a….a tawpah chuan min nam chhuak nawlh mai a…..A tuk khua alo vara ka tukthuan ei tluka chaw ei tui loh kha ka nei leh tawhin ka ring lo….
Tum khat chu kan zinnaah pitar phunchiar deuh mai awmna inah kan thleng fuh pek a, fur lai ani bawk nen lei a nalin tluk a awm khawp mai…..Tlai khat chu, “Insukna sahbon va lei rawh” tiin min tir a, hmanhmawh tawkin ka tlan hawng……an in thlen dawna step nalah kan tawlh puat maiah….hnung zawngin ke pali vawr suau-in kan tawlh thlu mai chu..an varanda a pitar thu mai mai chu ka sahbon kenin a awmah tak ka va vawm a……a thaw tak tawk tawk a, ka mang a van ang tehreng….thi ngat se chuan tual ka that awm sia…
Vawi khat chu kan fu huanah keimah chauhin ka feh a, chhunah ka ril a tam tawh bawka chawhmeh tui lam chi awm hek lo chu chaw rum deuh leh artui kan nen chiah kan ei mai a……Ka helh tak tak mai a, ka thaw a tawp takngial dawn….tui ka va ban tawk tawk a, ka ka khatin ka hmuam a, chutah kan lem a, a reh mai dawn emaw tih nak laiin ka thaw thei tawh lo…Ka thi ngei dawn sia, ka thih chhan an rawn hrelo ang ti rilru chungin meihawlin chhuatah, “CHAW HELH” tih ka ziak a, ka thi leh ta mang si lova…..Keimah chauh a awm e tilo chuan ka zak asin aw…..
Ka bialnu hmasa ber, khatih hunlaia ka duh zia chu tuman an sawifiah thiam bik awm love. Kum 12 a tling ve tawh dawn a, a tuk chu a Birthday a ni a…Enge ka present ang? tiin ka inngaihtuah nasa mai a, ka chhungte awmloh laiin ka pu khum bula rangkachak vaimim fang tiat lek chu ka la a, ka pack thlap a, ka va pe ta alawm mawle….Chumi zan chuan chhang kan kang a, kan nui ho dar dar a, ka thilpek chu a la hawng phal lo a…
A tuk chuan ka pu in thil zawn a nei tih ka hrereng a, mahse ka sawi ngamlo…Ka hmangaih tan ka pe daih tawh….Ka nu chuan, “Ka pa enge i zawn vak vak a?” tiin a zawt a, ani chuan, “Ka ha dar a bo……” a lo ti. Rangkachak anilo tih ka hrechhuak a, la let ngam tawh hek lo le….Chumi ni atang chuan ka bialnu nen chuan kan in tha-then hmiah mai….
He thil thlen lai bak hi ka chetchhiat awm pawh ka hre zen zen ta lo… Ka thau mum ve lai ania, Judo ka zir ve e ka ti alawm mawle…Ka zirtirh niah chuan kan chaw chhum a hmin vak lova, ka va thlen chuan an lo tam tawh khawp mai a, an lo inchai laih laih hlawm a…Kan hotupa deuh chuan nula lian ve deuh nen hian a vawikhat nan han inchai teh u..a ti tlat pek a.
Hmeichhia han chai chu ka zak ru khawp mai a, ka hneh dawn lutuk hian ka hria a. Ka ngam ve hrim hrim bawk a, kan in man bet a…kan han inchai chiah chu ka tum ang ani ta hauh lo, a thiam piah lamah a chak fu lehnghal…A rei telh telh a, ka hnehlo telh telh a, a tawpah phei chuan min khai kang dawr dawr a, min thing vak vak a….ka thil ei a rawn thawk aniang chu min thing vawih tuarh tuarh mai mawle…..chumi ni chiah chu ka zir…
Pawl 10 kan zir laiin school ah study camp kan nei a…..kan lehkhazir chu kan sir pakhatin min veng thin a, kan zir mawlh mawlh laiin kan bula khumah chuan alo muhil bawrh bawrh a, kei ta pek chuan, “A ke karah hian meihawl kan zep anga, chuan rizai in kan zàp thaw vak vak anga, a tho à mai ang….video in lo la ru aw” ka tia….chutiang a tih chuan an tho à thin niin kan naupan lai khan an sawi thin a.
Chutah room lehlama hmeichhe lehkhazir zawng zawng chu an rawn phei bawka, a ke karah chuan meihawl ka dah vek a, a rizai in kan zap thaw tak tak mai chu a rawn che hrut hrut a, “A tho à dawn, a tho à dawn, camera kha rawn la vat ru” ka ti chiam mai a…..a rawn tho chhuak hluai a, min rek bet reng mai a….min beng tak thuai thuai a…….a tawng chhuak bawk si lova, ”Hei a tho à ania, rawn man bet ru…” ka la ti zel a….”Ka tho à lo zawnga” min ti ta…..Ani a lo tho à lo nasa chu niin…..ka kekawr chu kekawrte chawpin a pawtthla a, marker-in milem min ziah sak a, camera in ala la zui a…….a van hrehawm tak, naupan thil hriat hi chu belhchian a lo dawl lo thin reng a ni.
Champhai a ka awm tirh khan alawm, keimahin inte takte ka luah ve a. Tlai lamah ka thosilen pawp chu a zau tawh emai tiin ka han bel mai dawn a, hmanrua neih loh bawk nen sakawrbakcheh takngial pawh ka nei si lova, ka kekawrte hlui pakhat CHIZHANG WEAVING tih inziak ngat chu a pumin thosilen pawp laiah kan bel ve thuai maiah…
Khaw thim dawn chuan ka chhungte chawhmeh min rawn thawn chang turin Sumo Counter bulah ka chho a, motor a lo thlen chuan buara var khatin chawhmeh min rawn thawn a…ka han hawng a ka en kual vel hnu chuan ka kal ve leh mai a. Dawr dung ka thlen chuan tlangval pathum vel leh hmeichhe pahnih niin ka hria, “Nang kha lo ding teh” an rawn tia min um nghal a, hmanhmawh tawkin ka tlanchhia…ka in ka lut a kawngka ka kalh tep tih chuan an rawn pawt hawng thuai…min bawh bet nghal, chutah “Khawnge I thil ruk kha?” anti, “Engmah ka ru lo..” ka ti dek dek a, ka buara chu an han bun rawih a, ka chawhmeh tur ‘ai, maipawl, antam leh maian hlir an bun chhuak…an nui huk a…min kaihthawh pahin, “Tinge I tlanchhiat a?”, “Min um anih kha..” Nula pahnih chuan ka thosilen zar an lo nuih tlak tlak a…ka van zak chiang. Ka school kalpuite an lo ni lehnghal…an inthiamlo chuan cheng 200 lai min pe lehnghal a. An dawr rawk an lo awma keimah emaw tiin min lo um lek chu ani sia, kei lahin Addict in min suam tawh mai dawn maw ka lo ti ve bawk…
Eng ka ti ta bik nge mawni khualzinnaah hian ka chechhe thei khawp mai a….Tum khat chu thianpa Zova nen kan thleng dun a, thlenin nula chuan “Ka inbual anga lo awm lawk ru aw” a ti a, kan thut dun melh melh lai chuan a kawhtebel bai chu ka lo hawp ru zeuh pek a. Hmarcha a thlak tih hre hek lo, a tak tlem leh a tui chu kan hawp ri hrawih a, ka hak ta chiam mai a….ka thaw a tawp dawn ta mai….Zova lah chu a au chelchul tawh a, nula inbual chu a rawn tlan chhuak ve bawk…a chhan kan sawi ngam si lova, ka hnungah min chum dawt dawt a, thenawm khawveng chu an rawn chim hum hum hi ani ber tawh a…a tawpah chuan min kil tuau tuau laiin ka hnar atangin kawhtebel rah pakhat a rawn tla karh a…ka va zak e aw….
District huap high school sports a kan kal tum tak kha asin…Volley ball final kan khel a, entu zirlai za tam au thawm chu ring tham tak ani….mahni lo maha zam chhiat sa nak laiin kan tang bawk a, lehlamin an rawn vaw thuai thuai bawk nen keilah an rawn vuak block turin ka zuang kang a, thianpa Zosanga lahin min rawn zuan pui ve bawk a, min rawn bawh phei a…chutah net inzar var vuah chu ka va tawn phei ve bawk, ka ha lo kuh ve deuh nen net-ah tak chuan ka ha a inawk tang tlat pek a….lei ka rap pha chiah si lo, dingdihlipin ka kezungpuiin ka indo kang a….ka phelh thei lawk lo lehnghal…..Thianten min rawn pui vat a, lehlam hawiin ka ang teh huau a, chilthli lah chu a tla duh em em lehnghal….min tan lotu lam chuan theihpatawpin min lo deu bawk a..khuang an vaw
ri hluah hluah a, mahse kei ha bal lo te chuan ka chhuak thei hram.
Kum 12 kan nih kumin ka roomah meizial ka zu ru ve ngei a…ka pa a rawn lut thut, tukverhah ka vawm chhuak nghal…..
Pa: Enge i paih kha?
Kei: Engvak mah…
Tukverhah a zuk dak nghal……. Rang lutukin tukverh atang a zuang chhuak, a kawrah perek in a lo bat a….a la inkhai char char zui, “Lalnunfel I pi lu a kang….” a rawn ti chhuak….ka zuk en chu ka pi samtawk lo lai a lukhum kualah tak ka zial bung ka lo paih chu niin a khu vet vet a…..a bengngawng nen koh a hre thei silo….ka pa lah ala inkhai reng bawk si, ka pi lu a meizial chu ka zuk paih phawt a, ka pa ka han puih leh hnu chuan,”I paih reng si” a ti vin hlur a, zep tur a vang tawh asin aw…
KTP intlawh tawna kan kal tum khan alawm…Sunday zanah tantu ah min ruat ve mial a, huphurh tak leh thlanfim tla lek lekin ka va pen chhuak ve ta alawm mawle…Microphone bulah ka va ding, ka han hawi chhuak a, min en thup mai bawk nen confi thei tawh thak lo, chutah “I lo tawngtai ang u”…An chhing thap a, keipawh ka maimichhing, “Aw Lalpa, vawin chawhma leh chawhnuah inkhawmna hun tha tak min pek tawh hnuin” ka ti hman chauh a, current a rawn thim, mic-ah a ri chhuak thei ta lo…”Hello hello” ka ti ham ham a, ka tawngtai tih ka theihnghilh….an rawn nui chhuak hluai…ka hnar hi a bawng vek ani ber e..Tawngtai mumal lovin ka chhuk tawp.
Maruati kha a hmeltha ve reng reng a, ka star rukna a rei tawh bawka nitin school kal turin ka sawm ziah a…Tuk khat chu a pheikhawk a lo chhia a, a super glue lei nen dawr kawtah kan intawk a..an in lamah school tlai hlau nen hmanhmawh takin kan inzui hawng a.
A pheikhawk chu siam sak tumin ka bei nasa mai a, tuboh leh chemte nen mark score tum zet hian ka han char mawlh mawlh a, ka thui hnan bawk a…mahse ka super glue hman bang chu ka hain ka seh kawh va va a, ka siam zawh chuan ka han la mai dawn a, a theih ta reng reng loh mai…Chemte leh tui ka lam mawlh mawlh a, ka sawifiah thei tawh lo, “Chemche leh chui…chemche leh chui” ka ti chelchul a, ani lahin ka sawi a hrethiam bik lo….a tawpah chuan a lam hawi pawh a nuih ka hreh tehlul nen ka ha chu chemte in a rawn kar ta chiam mai a…ka mangang tawh nen theihpatawpa zauin ka lo then ve bawk, school tlai hlauh nen a va han manganthlak tehreng!!!!
A tawpah phei chuan ka chalah min nem a, ka khabeah a pawt vak vak a, min star ve lemlo mahse ka tan khan avan manganthlak chiang…a tawp a tawpah chuan a phelh hlawk a…ka thaw huai a, chemte leh tui ka tih lai vel khan ka ha kha inchar bet tlat lo se chuan ka vin vang khan a tap pur ang chu!!!! Tun thlengin kan la inngaizawng lo…
Zan khat chu kan thian ho kan leng mai mai lai min rawn tibuai a…”A malin kan insula ang” ka ti ve ngei a, a thim bawk nen an zinga pakhat nen kan insual ve ta alawm….Ka ngam ve khawp mai a, kan inbuan let tawp tawpa, rei tak kan insual hnu chuan ka hnarah na deuh mai hian a rawn hnek chawrh a, ka hnar ka khawih a, a lo thi tam sia, thisuk ka nei deuh bawk nen ka tap ta chiam mai a.
Kan thian zinga lian ve ber ka ni sia, ka thiante chuan min hruai hawng a, kan tlawm ta anih chu. Ka thiante chuan ka hnar min hup sak a, street light eng hnuai kan thleng a, ka hnar kan han en chiah chu ka hnap lek alo nia…mahse ka tap chhunzawm ta tho a …ka thiante chu tuikhur lam panin an tlan char char a.
Tum khat chu KTP Conference-ah kan zin chhuak ve a…thlen tlaiah ka inbual nghal a, a tuk tlaiah ka inbual leh a, kekawrte ka ha leh thlap bawk a. Towel veng chungin ka chhuak a, ka inbual zawh chuan thlenin putar a inbual ve nghal.
A inbual zo chu a rawn chhuak, a lo thinchhe ve kher bawk tak nen mikhual ka ni bawk sia min ning deuh bawk nen a mood a fuh hmel loh hle a….”Ka kekawrte I ha em?” min rawn ti nghal phawng a…”Ha nang….ka nei ve reng alawm” ka ti….Ka towel chu a rawn pawt thla a, “Hei I hak reng hi” tiin ka kekawrte hak lai chu a rawn pawt thla nghal lek lek a….kei lah ka lo duai duh bik lo, “Ka ta anih hi” ka ti ve bawk…min pawt tak dawr dawr a, khaw dang nula ka thlenpuite chuan min en thap a….chhuatlaiah kan inpawt tak tak mai a…
A hnu chuan bathroom-ah a lut a, kekawrte ka hak lai ang deuh chiah hi a rawn keng chhuak a…a tlang tial dan atang chuan ka ta zawk a ni tih ka hre ta a…..Mahse nula an awm ve thap sia, tisual zawk nih duh tawh bik hek lo le…tlai chaw ei dawn thlengin kan inchai a, a tawpah chuan ka phelh a ka pe ta nge nge a, lungawi loh hmel fe hian a la hnim zeuh zeuh zui a…..chaw ei a van huphurhawm duh tak…
Lammualah sipai ka intlar ve alawm…ka patea sipai tang mek chuan “Vaipa a rawn kal anga ‘underpant’ a tih rualin I kekawrte I hlim thla vat dawn nia, zak tet tut chu an ngai theilo teh mai ania..phur hmel deuh a awm tur ania” tiin thurawn min pe sa a.
A sawi ang ngei chuan kekawrte nen chauh mi 40 vel khat pharhin kan dingtlar a, vaipa chu a rawn kal ta ngei a – nurse hmeltha zet pahnih nen..chutah “Vishram” a rawn ti…”Underpant” a ti dawn emaw ka tia ka kekawrte ka lo hlim thla hman, an nui hluah hluah…Zah tawh mah naklaiin…..a hnuah “Underpant” a rawn tih chuan kan hlim thla dial a, ka han hawi kual chu a vul hian a vul phei chuk ani ber e..mawng hlui leh dum deuh, chat deuh leh uk deuh tenen chuan kan in enkual a, kan nui leh huk thin…
Chu mai chu an duhtawk lo, min bungbut tir vek a, min khuh tir tuarh tuarh a…khuh zawng a ’tilte’ chho euh euh lo chu …”Nahiii” an ti zel bawk a…kan mawng an rawn kau te te a torch light lianpuiin an rawn chhun zui….chutah an thai ang zeuh zeuh a..A va han zamawm tehreng…ka mawng uluk zeta an rawn en lai chuan ka lo vawih palh kher kher a, vaipa chuan ka mawngah a rawn vua…enge a sawi ka hre thei ta mai lo…
Khaw thenawmah chawlhni hmangin kan zin ve alawm…chawhnu inkhawmah Sakramen an rawn sem phei diat diat a, kohhran upa tar ve tawh tak hian muangchangin fimkhur em em hian a rawn chawi phei a, a kut chu a khur dat dat a….
Ka khawngaih deuh bawk nen polite tak hian a sakramen ken chu ka va dawm sak a, “Ka pu…ka lo sem chhawk ang che” … Putar chu a ngawi mai mai a, min pek pawh a tum chuang lova, a tlawmngai anih ka la ring zawk mah a…ka lamah ka pawt a, chutih lai chuan Pastorin, “Hei hi ka taksa in aia ka pek tur chu a ni…kha lo inchuh lo ula” a rawn ti..an nui huk a…min en thup tih ka hmuh rual chuan ka thianpa chuan ka darah min rawn kuai thu hnawk a…”Sakramen te chu Pastor leh upa te bakin an sem thei lo” a rawn ti maiah…ka hnar chu iskut tiat zet hian ka hmu a, ka chhuak hmak..
Kan khua a Middle school a thawk tur Hindi teacher kan rim zan mawlh mai kha alawm…..a thut hnaih berah ka tang a, ka awm a na bawk nen nula hmuh laia ka hup lova han khuh tuarh tuarh chu ka zak ve deuh sia..rawmawl lakchhuah tumin ka ipte ka han zen a, ka han pawt chhuak chu kan school mawza lek alo nia….
Ak tha leh ta lo chuan ka ka hup nan ka hmang a, kan khuh thuai thuai a, ka mawza/rawmawl vanga min lo nuih huk lai chuan kan UThanpuia nuih za fal leh min deusawh tak chuan rei tak alo thup leh zep ve tawh a ha lem a thlauh palh a, kan meilum ai laiah tak chuan a tla lut zui…….chaicheh in a thai a, “Ka ha ka ha” a ti chiam mai a….keini lah kan lo nui nasa ve bawk…..kan rim nawn duh ta meuh lo….
Tlai khat chu ka chhungte awm loh laiin ka phone a rawn ri a, ka han la vat a, ka bialnu phone-in a nu in min rawn bia,
“Hello!!!!!”
“Fela…sazu I nei em?” a rawn ti..zak deuh chung hian, “Haha..nei e..” ka han ti a.. “A lian tha em?” a la ti zui…chutah “Naa…a pangngai ani mai..” ka la ti ve zel a…”Ka rawn kal aw..” a han ti mai chuh…kan in atang ka tlan chhuak, kawngka ka kalh hmak.
Thenawmte inah ka va biru nghal, a chhan min zawh pawn ka chhang duh tawh lo…an bedroom-ah ka lut nghal hmiah a..’Sangtei nu hian min ngaizawng a ni ngei ngei ang’ ka ti rilru a, ka va mangang tehreng….chutah ka phone a rawn ri tluk tluka, ka thlanfimin min bual zuih tawh bawk nen…vawi 10 lai ka la duh lova…
A tawpah chuan ka han la a, Sangtei chuan, “Ka nu awmloh hlanin ka rawn be ve tang tang che a, I va la har ve” a rawn ti..a la titau zui…hlauthawng deuh chung hian, “I nu chu khawnge a kal a?” tiin ka va zawt….”Pu Rinfela te inah sazu lei turin a kal” a rawn ti a, ka thaw hawk a, ka nuih lah chu a za ta em em lehnghal.
Ani min rawn phone sual lek chu niin…Pu Rinfela biak a lo tum a, a sazu zawrh lei sak a lo tum lek hi a lo nia…
Rei tak ka pa nena kan inhmuh tawh loh hnua, a bula ka mut leh hmasak ber zan khan alawm mawle kum 18 ka nih kum kha ani bawka mumang maksak deuh mai, hmeichhe hriat chi loh ka nei a.
Ka thangharh chuan ka pa hmai zawnah fawh tumin ka hmui ka lo tizum chiam mai a, a nghawngah ka lo kuah a, ka lo khan chiam mai bawk a….ka lam hawia ka pa in nui miah lo leh mit khap miah lovin min lo en a, ka awmah min lo nam tawk tawk bawk tih ka va hmuh chuan ka zak lutuk chu ka tho a der ta ringawt a. Ka ding lawka, zan dar 1 velah ka pa hmuh laiin khum bulah kan lam chiam mai ah…..a nuihzatthlak loh duh khawp mai….
Mak deuh maiin ka tleirawl chhoh tirh khan thawh at ka hmang khawp mai a…ka mumang ang hian ka che chhuak fo mai pek a. Zan khat chu hma takah ka mu a, ka mumangah chuan ka hmelhriat ngailoh deuh deuh nen kan lo inkawm a, kan hlim viau lehnghal.
Fiamthu ka lo thawh a, an nui uar uar a, “Min lo hrethiam teh u, ka va e lawk ange” tiin ka kalsan a, kan ek inah ka tlan lut a, ka han e teuh maia….chutih lai tak chuan ka thangharh hlawl a, chuta ka hmuh hmasak ber chu ka hmaa ka nau te pahnihin min lo nuih vak vak chu a ni….Ka khum ke vuanin ka lo e teuh chu niin….thawh at dan maksak tak chu ani ve reng reng….
Khaw pakhata kan zinnaah ka pa nen nilai zan kan inkhawm ve a, khuangpu bulah kan thu ve ngei…Ka pain ka muthlu min rawn nghawk harh a, chairman in, “Tawngtai turin I lo sawm ang u” a ti ri ka hre zui nghal a, ka pen chhuak chu min lo en thap a, mikhual ka nih vangin min en anih ka ring a confi deuhin ka va phei….
Chutah ka va tawngtai, malsawm tawngtainain kan tin hmiah mai a….ka han meng chu an in hup sap sap a……anni nilai zan thupui pawh an lo la sawi awzawng lo chu niin….tawngtai tur pawh chuan kei ni lovin kohhran upa pakhat an lo sawm zawk chu niin….Banah ka pa’n min hau tak tak maiah….”Malsawm tawngtaina te phei chu Kohhran upa leh pastor te bakin an ti thei hleinem…mawl lutuk” min tizek mai a….chibai tu lah ka ngah nasa mai….Awiiiii hahthlak tak a ni..